بوت‌لودر GAG

اگر قصد دارید از چند سیستم‌عامل به صورت همزمان استفاده کنید، احتیاج به یک بوت‌لودر دارید تا بتوانید بین این سیستم‌عامل ها سوئیچ کنید. در این مقاله به معرفی یک bootloader قدرتمند به نام GAG خواهیم پرداخت. GAG مخفف عبارت ”’G”’estor de ”’A”’rranque ”’G”’ráfico است که به فارسی می‌شود “”’بوت‌لودر گرافیکی”'”. تمام قابلیت های GAG به صورت گرافیکی در دسترس است.
GAG امکانات بسیار زیادی دارد که آن را از دیگر bootloader ها متمایز می کند. برخی از این امکانات را در زیر می بینید.

• قادر به شناسایی بیش از ۹ سیستم‌عامل مختلف است. (از جمله FreeBSD ,OpenBSD ,NetBSD ,DragonFly BSD و …)
• GAG احتیاج به یک پارتیشن مجزا ندارد. GAG خودش را مستقیماً در سکتورِ بوت نصب می کند که برای این چنین برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است. همچنین می توانید GAG را بر روی فلاپی‌دیسک یا یک USB-Drive نصب کنید.
• از هارد‌دیسک‌هایی که ظرفیتی بالای ۴ ترابایت دارند به طور کامل پشتیبانی می کند.
• می توانید برای هر سیستم‌عامل یک کلمه‌عبور مجزا در‌نظر بگیرید.
• می توانید برای منوی پیکربندی یک کلمه‌عبور تعیین کنید تا هر‌کسی قادر به تغییر آن نباشد.
• GAG یک رابط گرافیکی قدرتمند دارد که تمام تنظیمات از طریق آن انجام می شود. استفاده از این رابط گرافیکی بسیار آسان است.
• می توانید یکی از سیستم‌عامل ها را سیستم‌عامل پیش فرض درنظر بگیرید تا در صورتی که کاربر طی چند ثانیه هیچ کلیدی را فشار نداد، آن سیستم‌عامل به صورت خودکار بوت شود. (این موارد توسط کاربر تعیین می‌شود)
• و …

GAG توسط زبان‌برنامه‌نویسی اسمبلی نوشته شده و تحت اجازه‌نامه GNU GPL منتشر می شود. برای دریافت GAG می‌توانید به [http://gag.sourceforge.net صفحه خانگی] آن مراجعه کنید. کافی است وارد آدرس مورد نظر شده و از منو گزینه File Download را انتخاب کنید. سپس آخرین نسخه این برنامه (که تا این لحظه ۴٫۱۰ است) را دانلود کنید.

بعد از دانلود آن را از حالت فشرده خارج کنید. تمام چیزهایی که لازم دارید (مستندات، کدهای منبع، فایلهای نصب و …) در همان فایلی که دانلود کرده‌اید قرار دارد.

الگو:نکته| ابتدا باید تمام سیستم‌عامل‌های مورد نظر خود را در پارتیشن‌های مختلف نصب کرده باشید.

استفاده از CD برای نصب
ابتدا باید فایل cdrom.iso را بر روی سی دی رایت کنید. در سیستم‌عامل ویندوز می توانید از برنامه‌هایی مثل ImgBurn و در سیستم‌عامل های لینوکس یا BSD هم از برنامه‌های مثل brasero یا k3b استفاده کنید.

سپس باید کامپیوتر خود را از روی این سی دی بوت کنید. برای انجام این کار وارد BIOS کامپیوتر خود شده (این کار با فشار دادن یکی از کلیدهای F2,DELETE,F1 یا … در ابتدای راه‌اندازی کامپیوتر امکان‌پذیر است) و به دنبال گزینه‌ای شبیه به Boot Device Priority یا First Boot Device یا همچنین Boot Order باشید. سپس آن را بر روی CD-ROM تنظیم کنید.

بعد از انجام این کار صفحه زیر را خواهید دید:

برای نصب GAG کافی است کلید ۴ را از صفحه‌کلید فشار دهید.

الگو: نکته| شما نمی توانید (هنوز) از ماوس استفاده کنید. برای کار با رابط گرافیکی GAG باید از صفحه‌ کلید استفاده نمایید. GAG قادر به شناسایی انواع مختلفی از صفحه‌کلیدهاست.

بعد از فشار دادن کلید ۴، صفحه زیر را خواهید دید:

در این صفحه باید نوع صفحه‌ کلید خود را مشخص کنید. بسته به صفحه‌ کلید خود، یکی از کلیدهای ۱ تا ۵ را فشار دهید. (به احتمال بسیار زیاد صفحه‌ کلید شما از نوع QWERTY است. با دکمه ۱ آن را انتخاب کنید)

بعد از انجام این کار صفحه زیر را مشاهده خواهید کرد:

در این مرحله باید زبان مورد نظر خود را انتخاب کنید. GAG هنوز به زبان فارسی ترجمه نشده است. برای انتخاب زبان انگلیسی دکمه ۸ را فشار دهید.
صفحه زیر را خواهید دید:

در این مرحله می توانید سیستم عامل مورد نظر خود را انتخاب کنید تا بوت شود. چون هنوز هیچ سیستم‌عاملی را به منو اضافه نکرده‌ایم این منو خالی بوده و فقط گزینه بوت از روی فلاپی وجود دارد. در ادامه کلید s را فشار دهید تا وارد بخش تنظیمات شوید.
صفحه زیر نمایان خواهد شد:

”’Add a new Operating System:”’ از طریق این گزینه می توانید یک سیستم‌عامل را به منوی بوت اضافه کنید. برای انتخاب این گزینه دکمه a را از صفحه‌کلید فشار دهید.

”’Delete an Operating System:”’ این گزینه برای حذف یک سیستم عامل از منوی بوت استفاده می‌شود. اگر قبلاً سیستم‌عاملی را به منوی بوت اضافه کرده‌اید، از طریق این گزینه می توانید آن را از منوی بوت حذف کنید. برای انتخاب این گزینه دکمه D را فشار داده و در مرحله بعد سیستم‌عامل مورد نظر خود را برای حذف انتخاب کنید. دقت کنید که این گزینه سیستم‌عامل را از روی هارد دیسک حذف نمی‌کند؛ بلکه آنرا فقط از منوی GAG حذف می‌کند.

”’Save in Floppy:”’ با انتخاب این گزینه GAG به همراه تمام تنظیمات اعمال شده، در یک فلاپی ذخیره و نصب می‌شود. فایده این کار این است که می توانید GAG را ابتدا آزمایش کرده و اگر همه چیز درست بود، آن وقت آن را بر روی هارد‌ ابتدا فلاپی ردیسک نصب کنید. ابتدا فلاپی را در فلاپی‌درایو قرار دهید سپس با دکمه F این گزینه را انتخاب کنید.

”’Save in Hard Disk:”’ این گزینه GAG را به همراه تمامی تنظیمات در MBR نصب میکند. MBR فقط ۵۱۲ بایت حجم دارد و GAG بیشتر از ۵۱۲ بایت است. به همین دلیل یک بارگذار کوچک در MBR نصب شده و خودِ GAG در ۶۲ سکتور ابتداییِ اولین شیار نصب می‌شود. اولین شیار یک هارد‌دیسک برای برنامه‌های بوت‌لودر درنظر گرفته شده است.

”’Boot timer:”’ در صورتی که چندین سیستم‌عامل دارید، میتوانید یکی از آن‌ها را به عنوان سیستم‌عامل پیشفرض انتخاب کنید. با انجام این کار، GAG به کاربر چند ثانیه مهلت می‌دهد تا یک سیستم‌عامل را برای بوت شدن انتخاب کند. در صورتی که کاربر هیچ کلیدی را فشار نداد، سیستم‌عامل پیشفرض بوت خواهد شد.

”’Setup Password:”’ از طریق این گزینه میتوانید بر روی GAG کلمه‌عبور قرار دهید تا افراد غیر‌مجاز امکان تغییر تنظیمات را نداشته باشند. کافیست دکمه p را فشار داده و کلمه‌عبور مورد نظر خود را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید.

”’Hide Primary Partitions:”’ باعث مخفی شدن پارتیشن‌های primary میشود.

چون قصد اضافه کردن سیستم‌عامل‌هایمان را داریم، دکمه A را از صفحه‌کلید فشار داده و به مرحله بعد می‌رویم.

صفحه‌ای شبیه شکل زیر نمایان خواهد شد:

در این صفحه، کلیه پارتیشن‌های دیسک خود را خواهید دید. اگر چند دیسک‌سخت دارید، می توانید با کلیدهای ۱ تا ۸ بین آن‌ها سوئیچ کنید. مثلاً برای دسترسی به پارتیشن های سومین دیسک‌سخت، کافی است دکمه ۳ را فشار دهید. پارتیشن های primary به رنگ سیاه و پارتیشن های extended آبی‌رنگ هستند.هر پارتیشن توسط یک حرف قابل دسترس است. پارتیشنی که سیستم‌عامل مورد نظرتان در آن نصب شده است را انتخاب کنید.

صفحه زیر را خواهید دید:

در اینجا باید در مورد سیستم‌عامل خود توضیح مختصری بنویسید. این توضیح در منوی بوت نمایش داده خواهد شد. این توضیح حداکثر می تواند ۱۵ کاراکتر طول داشته باشد. برای ادامه دکمه Enter را فشار دهید تا به مرحله بعد بروید:

اگر می خواهید برای این سیستم‌عامل کلمه‌عبوری درنظر بگیرید، می توانید آن را در این قسمت تایپ کنید. هر وقت که بخواهید سیستم‌عامل مورد نظرتان را بوت کنید باید این کلمه عبور را وارد کنید. اگر نمی خواهید کلمه‌عبوری در نظر بگیرید، به تنهایی کلید Enter را فشار دهید.

در مرحله بعد می توانید برای سیستم‌عامل خود یک آیکون انتخاب کنید.

بعد از انجام مراحل بالا، سیستم‌عامل مورد نظر به منوی GAG اضافه خواهد شد. این مراحل را برای هر تعداد سیستم‌عاملی که دارید تکرار کنید. در نهایت با انتخاب Save in Hard Disk می توانید GAG را بر روی هارد دیسک خود نصب کنید.